Application of modern Assistive Technologies in Blind and Visually Impaired People Rehabilitation

پژوهشكده مهندسي و علوم پزشكي جانبازان

گروه تجهيزات پزشكي

مصطفي علامي – دبير گروه پژوهشي تجهيزات پزشكي

 تابستان 1382

چكيده:

بنابه تعريف سازمان بهداشت جهاني، ديد برابر يا كمتر از 4000/20 در چشم سالمتر تحت عنوان نابينايي و ديد كمتر از 60/20 در چشم سالمتر تحت عنوان كاهش بينايي، شناخته مي شود. بنابر آخرين ارزيابي ها 45 ميليون نفر در جهان نابينا و بيش از 135 ميليون نفر كاهش بينايي داشته اند. انتظار مي رود كه در كشورهاي در حال توسعه جايي كه تقريباً90% نابيناهاي جهان وجود دارند، و كشورهاي توسعه يافته ، اين ارقام همزمان با پير شدن جمعيت جهان در طول دهه هاي آينده ، افزايش يابد. ميزان شيوع نابينايي كامل در جمعيت سال 1379 ايران 8/0 + 4/8 در 10.000 نفر برآورد شده است. قدم اول در توانبخشي نابينايان و بهره گيري از تكنولوژي هاي كمكي ، تعيين ميزان توانايي بصري باقيمانده در آنها است. نابينايان كامل افرادي هستند كه توانايي بهره گيري از هيچيك از انواع محركهاي بصري را ندارند و كم بينايان ، گروهي هستند كه درجه اي از توانايي بصري آنها باقي مانده است كه بر ميزان عملكرد آن به روشهاي مختلف در محيطهاي متفاوت تأثير مي گذارد.

تكنولوژي كمكي نقش بسيار مهمي را در زندگي و عملكرد نابينايان و كم بينايان ايفا مي نمايد و در سه گروه اصلي طبقه بندي مي شوند:

1- enlargment enhancement technology : توليدات بسياري در اين گروه به هر دو صورت نرم افزاري و سخت افزاري وجود دارد.

وسايل سخت افزاري همچون نمايشگرهاي بزرگ ، تلويزيون هاي مدار بسته و پروژكتورهاي بزرگ كه متن مورد نظر را به اندازه اي بزرگ مي نمايند كه فرد كم بينا بتواند آنرا بخواند ZOOM TEXT يك برنامه نرم افزاري است كه متون را از روي صفحه نمايش مي خواند.

2- Substitution for sight by sound : اين وسايل كه به هر دو صورت نرم افزاري و سخت افزاري وجود دارند، بينايي را بوسيله صدا جانشين سازي مي نمايند و نقش مهمي را براي افراد نابينا و كم بينا كه از كامپيوتر استفاده           مي كنند، ايفا مي نمايد. برنامه هايي چون JAWS و Window Bridge در اين كلاس قرار مي گيرند.

3- Substitution Tactiled Displays‌: جانشين سازي بينايي بوسيله وسايل لمسي ، ابزاري ابتكاري هستند كه به افراد نابينا و كم بينا اين امكان را مي دهند تا بوسيله يا نمايشگر بريل اتوماتيك متون را از روي صفحه كامپيوتر بخوانند و با بكاربردن كليدهاي ويژه به خط بريل نامه بنويسند. دراين مقاله به معرفي برخي از اين تكنولوژي هاي كمكي مورد استفاده نابينايان و كم بينايان پرداخته شده است.

اين مقاله به برادر جانباز نابينا محسن محسني كه در جهت كاربردي كردن تكنولوژي هاي جانشين سازي بينايي بوسيله صدا به زبان فارسي تلاش مي نمايند، تقديم مي شود.

واژه هاي كليدي : نابينايي ،‌كم بينايي، تكنولوژي هاي كمكي

Keywords: blindness, visual impairment , Assistive technologies